Gauri Brahme

Uncategorized

tulips, pink tulips, pink flowers-7939528.jpg

थीम पिंक

थीम पिंक

नवऱ्याच्या मित्रांचा एक ग्रुप असतो. अगदी शाळेपासूनचा असतो. शाळूमित्र हे कायम एकमेकांचे घट्ट मित्र असतात. भांडतील, चिडतील, एकत्र दारू पीतील, राडे घालतील, पण एकमेकांच्या हाकेला कायम ओ देतील, एकमेकांच्या आईवडिलांची काळजी घेतील, पैसे देवाणघेवाण करतील, अर्ध्या रात्रीत एकमेकांसाठी उभे राहतील. अशी चिरकाल टिकणारी मैत्री फार छान असते. एकमेकांचा भक्कम आधार असते. कालांतराने एकेकाची लग्नं होतात. ग्रुप विस्ताराला जातो. एकत्र गेट टूगेदर्स होतात. ग्रुपमधले मेंबर्स वाढत जातात, मैत्रीच्या कक्षा रुंदावत जातात. बायका माहेर सोडून सासरी येतात त्याबरोबर आपापले ग्रुपही सोडून येतात. म्हणायला मित्र,मैत्रिणी राहतात, वर्षाकाठी भेटतातही. पण घट्ट मैत्रीवाले ग्रुप्स फार थोडे राहतात. नवऱ्यांचा ग्रुप मात्र टिकून राहतो. बायका त्यात आपसूक सामील होतात. यावर खूप काही लिहिण्यासारखं आहे पण विषय तो नाही.

असेच आमच्या ग्रुपमधले एक उमा निखिल. उमा ग्रुपमध्ये जरा उशिरा आलेली पण आमच्यात रुळून गेली, रमून गेली. उमा दिसायला चारचौघींसारखी, लाघवी, बडबडी. निखिल देखणा, हुशार, मितभाषी, त्याच्या खोल डोळ्यांनी बरंच काही बोलणारा. निखिलकडे पाहून वाटतं देव जेव्हा काही मूठभर माणसांची स्पेशल बॅच बनवत होता तेव्हा त्यात निखिल होता. प्रेमळ, शांत, कोणत्याही प्रसंगात धीर न गमावणारा. दोघांत एक गोष्ट कॉमन, ती म्हणजे दोघांनाही मुलांची प्रचंड आवड. लहान मुलांमध्ये दोघेही रमून जात. अश्या या दोघांची नशिबाने मात्र चांगलीच परीक्षा घेतली. आज होईल उद्या होईल करत दोघे एका छोट्याश्या बाळाची वाट पाहत बसलेले. दोघांनाही ग्रुपमधल्या आमच्या सगळ्यांची मुलं अतिशय प्रिय. जेव्हा जेव्हा भेटतील तेव्हा त्यांच्यावर प्रचंड प्रेम करतील, खाऊ खेळणी आणतील, त्यांच्याबरोबर गप्पा मारतील, खेळतील.

आपल्या मनात असलेली प्रत्येक गोष्ट जशीच्या तशी घडत नाही. काहीतरी हिसके, धक्के बस्तातच. उमा निखिल वाट पाहून थकले पण ती इवलीशी सोनपावलं त्यांच्या घराकडे काही वळेनात. सगळे शर्थीचे प्रयत्न करून झाले. लग्न होणे, मूल होणं इतकंच म्हणजे आयुष्याची इतिकर्तव्यता नाही. हे प्रत्येकाचे वैयक्तिक निर्णय असतात. एकदा का एखाद्या जोडप्याने आपल्याला मूल होणार नाही किंवा नकोच आहे हे स्वतःशी मान्य केलं की आयुष्य जगायलाही सोपं जातं. अशी कित्येक जोडपी जगात असतात. मूल हवंच असा अट्टाहास न करता, आयुष्यातल्या एक क्षणी नको हे सगळं, चाललंय ते ठीक चाललंय हे मान्य करून आनंदाने जगतात. गोची अशांची होते ज्यांना मनापासून मूल हवं असतं, ज्यांना पालकत्वाची प्रचंड आस असते आणि नेमकं त्यांनाच ते होत नाही. आम्ही मित्रमंडळी जरी जगभर पसरलो असलो तरी वॉट्सऍप, वर्षाकाठच्या भेटींमुळे संपर्कात होतो. उमाची हतबलता आम्हाला जणवत होती. फार भयंकर असते ही अवस्था एका जोडप्यासाठी. बॉडी क्लॉक पुढे जात असतं, नातेवाईक, मित्रमैत्रिणींची मुलं डोळ्यासमोर मोठी होत असतात, आयुष्याचं ध्येय एकच झालेलं असतं आणि नेमकं तेच आपल्याबाबतीत घडत नसतं.

डॉक्टरांनी, नियतीने हात वर केल्यावर उमा प्रचंड मोठ्या डिप्रेशनमधे गेली. कोणाशी बोलेना, भेटेना, एकलकोंडी झाली. तिच्यातली लाघवी, बडबडी उमा गायब झाली. डिप्रेशनमधल्या माणसांना उपचार घेता येतात, कोनसेलिंग करता येते, प्रश्न असतो त्यांच्या बरोबर त्यावेळी सोबत असलेल्या माणसांचा. या माणसांना कोणाचा आधार असतो? निखिल जरी देवाच्या स्पेशल बॅचमधला असला तरी शेवटी माणूस होता. जमेल तसं उमाला सांभाळत होता, ही अवघड परिस्थिती एकटा हाताळत होता. त्याचीही परीक्षाच होती एकोप्रकारे. चार पाच वर्षे अशीच गेली. आमची मुलं मोठी होत गेली. उमा निखिल लांबूनच त्यांना बघून आनंद मानू लागली.

काळ्याकुट्ट ढगाला सुद्धा चंदेरी किनार असते, बुडत्याला एखाद्या काडीचा आधार मिळतोच. एक वर्षांपूर्वी उमा निखिलचा मूल दत्तक घेण्याची सगळी प्रोसिजर पूर्ण झाली. याला कारणही ग्रुपमधल्या एका मित्राने त्यासाठी केलेली घडपड. त्यांना हवी तशी एक गोडगोड मुलगी त्यांना दत्तक मिळाली. प्रचंड आनंदाचा दिवस होता तो दोघांसाठी! मातृत्व आणि पालकत्व हे अमर्याद आनंद देणारे असते हे अमान्य कसं करून चालेल? सध्या उमानिखिलचे दिवस हे फक्त बाळ आणि बाळलीलांमध्ये जातायत. ग्रुपमधल्या आमच्या सगळ्यांची बाळं मोठी झाली असल्याने हे नवीन बाळ आमच्या सगळ्यांचं बाळ झालेलं आहे. त्याहूनही जास्त आनंदाचं कारण म्हणजे आमच्या उमा निखिलचे उजळलेले चेहरे पाहून आम्हाला खूप आनंद होतोय. मैत्री अशीच असते ना? मित्रांच्या दुःखात दुःख मानणारी, सुखात सुख. काल त्या तिघांचे एकत्र असे पहिल्या दिवाळीचे फोटो पाहिले. तिघांनीही गुलाबी कपडे घालून पिंक थीम साजरी केली. गुलाबी रंग जसं प्रेमाचं प्रतिक असतो तसा धैर्याचा, सर्व लिंगसापेक्ष भावनांना छेद देणाराही असतो. उमानिखीलच्या आनंदाचा रंगही त्यामुळेच गुलाबी आहे. फोटो पाहून मला जो प्रश्न नेहमी पडतो तोच कालही पडला. दत्तक मुलं ही थेट त्यांच्या दत्तक आईबाबांसारखीच कशी काय दिसतात? इतकं साधर्म्य येतं कुठून की ते एकमेकांचे नसूनही इतके एकमेकांचे वाटावेत? हळूच उत्तरही येतं, कारण प्रत्येकाचे लागेबांधे ठरलेले असतात. कितीही काहीही ठरवलं तरी आपल्याशी ज्यांचा संबंध येणार असतो ती माणसं आपल्या छोट्याश्या परिघात येतातच.

थीम पिंकमुळे, त्या गुलाबी ड्रेसमधल्या गोडुलीमुळे काल खऱ्या अर्थाने आम्हा सर्वांची दिवाळी साजरी झालयासारखं वाटलं.

१ बीएचके

१ बीएचके

आज थोडे लवकरच फिरायला बाहेर पडलो होतो. लवकर म्हणजे नेहमीपेक्षा जरा जास्त लवकर. सकाळ कसली, भली पहाटच म्हणायची. बाहेर पडलो तेव्हा अंधार होता. लांब डोंगरावर अजूनही धुक्याची शाल पांघरली होती. नुकत्याच झालेल्या पावसाने हवा थंड झाली होती. हळूहळू जसं तांबडं फुटू लागलं तशी सगळीकडे गर्द हिरवाई दिसू लागली. काय झरझर पालटतात निसर्गाची रूपं! उन्हाळ्यात रख्ख कोरडी दिसणारी झाडं आता हिरव्याकच्च पानांनी भरून गेली होती. बोडके दिसणारे डोंगर आता हिरव्या रानाने माजले होते. काही मोजक्या पक्ष्यांचे आवाज वगळता सगळीकडे नीरव शांतता पसरली होती. उन्हानी अजून डोकं वर काढलं नव्हतं.

इप्सित ठिकाणी पोचलो आणि मनभरून फिरून आलो. लांबवर गावातल्या देवळात जाऊन आलो. हे देऊळ एक कोणत्या झंगडाने बांधलंय कोणास ठाऊक. दरवाजा इतका छोटा बांधलाय की एक माणूस कसाबसा आत जाऊ शकेल. किंवा मुद्दामच तसं बांधलं असावं. पण आतली मूर्ती मात्र सुरेख आहे. देवीपुढे रात्रीची मंद समई अजूनच बारीक तेवत होती. घंटा वाजवायचा मोह झाला पण वाजवली नाही, उगाच या सुखावह शांततेचा भंग व्हायचा.

आता उजाडायला लागलं होतं. वाटेत थोडेसे टेकलो तर लांबून चिवचिवाट ऐकू आला. अगदी सतत नाही पण मधूनच. अचानक खूप दंगा होई मग सगळं एकदम शांत, परत थोड्या वेळाने चिवचिवाट सुरू. वर्गात खूप दंगा करत असणाऱ्या मुलांना मास्तर ओरडतात, थोडा वेळ शांतता पसरते मग परत दंगा सुरू. अगदी तसंच सगळं सुरू होतं. चिवचिवाट कसला, कलकलाटच म्हणायचा खरंतर. पण मधुर कलकलाट. कानांना सुखावणारा. मी उत्सुकतेने आवाजाच्या दिशेला जाऊन पाहिलं. उन्हं आता थोडी वर आली होती. त्या कवडस्यात त्याचा तो पिवळाधमक रंग अगदी स्पष्ट उठून दिसला. काय दिमाखदार रंग असतात यांचे, अगदी अस्सल! शाळेत बहिणाबाईंच्या कवितेत वाचला तोच हा सुगरण. हा बरं का, ही नव्हे, पिलांसाठी खोपा बांधणारा. पंख फडफडवत घरट्याला घिरट्या मारत होता. मधेच आत जायचा, परत बाहेर यायचा. कुठेतरी चोचीने डागडुजी करायचा, परत बाहेर यायचा. इतकी लगबग सुरू होती की विचारता सोय नाही! हे सगळं कोणासाठी? तर मिसेस सुगरणसाठी. मिसेस सुगरण आज घर बघायला आल्या होत्या. त्यांच्या पसंतीला पडलं तर मिस्टर सुगरणांची लॉटरी ! घर आणि बायको दोन्ही मिळणार. नाही पसंतीस पडलं तर परत नवीन घराची पायाभरणी सुरू.

त्यांच्यात असंच असतं. विणीचा काळ जवळ आला की मिस्टर आधी घर बांधायला घेतात. काडी काडी जमवून सुंदर घर बांधतात. बांधताना उंचावर बांधतील अशी काळजी घेतात, म्हणजे साप वगैरे जनावरापासून सुरक्षित राहता येईल. सिव्हिल इंजिनियरच्या तोडीस तोड काम करतात, खूप मेहनत घेतात. एका मिलनासाठी काय काय करावं लागतं यांना! पण ही आत्मनिर्भरता, जबाबदारीची जाणीव किती सुरेख आहे. संसार उभा करायचा असेल तर त्याला आधीपासूनच मेहनत घ्यावी लागते हे या इवलूस्यांच्या अंगी रुजलेलं असतं. मग तो दिवस येतो. मिसेस सुगरण घराची पाहणी करायला येतात. त्या तशा चोखंदळ असतात. उंचावर बांधलेलं घरटं त्यांना जास्त आवडतं कारण तिथे पिलं सुरक्षित राहतात. पूर्ण घराची छानबीन करतात. कुठे एखादं भोक, डागडुजी राहिली नाही ना हे पाहतात. काही झालं तरी पिलांसाठी घरटं एकदम परफेक्ट पाहिजे ना! ही फायनल सही झाली की मगच मिस्टर सुगरण घराचा निमुळता दरवाजा बांधायला घेतात. आतली काही डागडुजी राहिली असेल तर स्वतः मिसेस सुगरण चोचीतून माती आणून घरट्याचं फिनिशिंग करतात. एकदा का तिने फिनिशिंग करायला घेतलं की मिस्टर सुगरण सुखाची चिवचिव करतात. पोरगी पटलेली असते कारण पोरीला घर पटलेलं असतं. स्त्रियांना स्वतःच्या घराची ओढ ही निसर्गनिर्मितच असावी, नाही का? स्वतःच एक छोटं पण नेटकं घर असावं हे प्रत्येक स्त्रीला मनातून वाटत असतं. मोठ्या पण स्वतःच्या नसलेल्या घरात परावलंबी जीवन जगणं हे कुठल्याही स्त्रीला फारसं पसंत नसतं. स्वतःच घर झालं की काडी काडी जमवून त्याला सजवतात, जपतात. मिसेस सुगरणही याला कशा अपवाद असतील?

त्यांचा हा सगळा खेळ मी जवळजवळ तासभर पाहत होते. मिस्टर पंख फडफडवत घरट्याभोवती फिरायचे, चिवचिव करायचे, स्वतःचा पिवळाधमक रंग फुलवून फुलवून दाखवायचा, जेणेकरून मिसेसनी जरासुद्धा इकडे तिकडे बघू नये. कितना फ्लर्टींग करना पडता है रे बाबा ईनको!! मग मिसेस सुगरण एन्ट्री घ्यायच्या, सगळ्या बाजूंनी घर नीट पाहायच्या, आत जाऊन यायच्या. मग दोघे तिथे जवळच बांधलेल्या दुसऱ्या एका घरट्यात जाऊन यायचे. हे पण करावं लागतं बरं का मिस्टर सुगरणना. दुसरं घर तयार ठेवावं लागतं म्हणजे पहिलं नाही तर निदान दुसरं घर तरी मिसेस सुगरणना पसंत पडेल. She needs to be given an option or else she puts you for an option. हा कायदा आहे त्यांच्यातला. अनेकदा तिला पसंत पडेपर्यंत मिस्टर सुगरण घर बांधत राहतात कारण तिचा शब्द हा शेवटचा असतो. कमाल आहे ना पक्ष्यांमधली women power! म्हणूनच तर एका झाडावर अनेकदा सातआठ घरटी टांगलेली दिसतात. ही सगळी एका मिसेस सुगरणला खुश करायला बांधलेली असतात. आणि बरेचसे आळशी मिस्टर सुगरण या आधीच बांधलेल्या घरट्यांमध्ये एखादा रेडी पझेशन फ्लॅट पण मारतात बरं का! लबाड नुसते! मजाच आहे सगळी.

अखेरीस तासाभरानंतर या मिसेस सुगरणना घर बहुदा पसंत पडलं असावं. घरट्याच्या आत काडी, कापूस यांनी सुरेख उबदार बेडरूम सजवलेली असते. नव्या कुटूंबासाठी एक सुरेख वन बीएचके फ्लॅट तयार झालेला असतो. सिव्हिल काम मिस्टरांचं आणि इंटिरियर डिझाइन मिसेस सुगरणांचं. एकदा घर बांधून झालं की मिस्टर सुगरण मोकळे होतात. मग पुढचं सगळं काम, पिल्लांना जन्म देणं, त्यांचं खाणंपिणं सगळं मिसेस सुगरण पाहतात. बऱ्याच पक्ष्यांमधलं division of work असंच आहे. विणीचा काळ संपला की घरटी ओकीबोकी झाडाला लटकलेली दिसतात. हे बाकी छान आहे. चार महिने live-in मध्ये राहा, मजा करा, कुटुंबसुख घ्या, नंतर परत सिंगल लाईफची मजा घ्या.

तासभर होत आला होता. हा विलोभनीय हिरवापिवळा खेळ बघायचा सोडून खरंतर निघवत नव्हतं पण आता परत जायला हवं होतं. मी निघाले तेव्हा मिसेस सुगरण निवांत त्यांच्या वन बीएचके मध्ये जाऊन बसल्या होत्या, मिस्टर सुगरण खोप्याला वरून शेवटची काडी विणत होते. त्यांच्या नवीन कुटुंबाला थोड्या दिवसांनी भेट द्यायचं नक्की करून, त्यांना  Happy married life च्या शुभेच्छा देऊन मी तिथून निरोप घेतला. 

Photo Credits : पल्लवी ताम्हाणे

priyanka chopra, beauty, fashion-1748203.jpg

Quantico…एक अनुभव

क्वांटिको – खिळवून टाकणारी  रहस्यकथा

जर्मनीमध्ये पश्चिमेला मोझेल नावाची एक नदी आहे. या नदीची खासियत म्हणजे वाहता वाहता ती एक झोकदार वळण घेते आणि एखाद्या जमिनीच्या तुकड्याला विळखा घालून एक बेट तयार करेल की काय  असे वाटत असतानाच ती परत तिच्या उलट्या बाजुला वळते. उलट्या बाजुलाही ती परत तेच करते. वरुन पाहिले तर, ही मोझेल नदी अतिशय सुंदर अशी नागमोडी दिसते आणि डोळ्याचे पारणे फेडते. क्वांटिको ही टेलेव्हिजन सिरीज पाहताना या मोझेलची आठवण आल्याखेरीज राहत नाही. एका रहस्याची उकल होते आहे न आहे  असे वाटत असतानाच दुसरे रहस्य पुढे येऊन उभे ठाकते. एक भाग संपतो न संपतो तोवर दुसऱ्या भागात ही कथा कोणते वळण घेणार याबद्दलची प्रेक्षकांची उत्सुकता ताणली जाते.

क्वांटिको या अमेरिकन टेलेव्हिजन सिरीजचा बावीस भागांचा पहिला सिझन सप्टेंबर २०१५ मध्ये अमेरिकतल्या ABC (American Broadcasting Company) या चॅनेलवर प्रक्षेपित केला गेला. पहिलाच सिझन अतिशय लोकप्रिय झाला. सिरीजला दहा पैकी सात रेटिंग मिळाले. व्हर्जिनिया येथील क्वांटिको येथे एफ.बी.आय अकॅडेमी ही हेरगिरी शिकवणारी अमेरिकन संघटना, त्यात नव्याने भरती झालेले विद्यार्थी, त्यांचे गुण, त्यांचे दोष, त्यांची परस्परातील फुलत जाणारी नाती, एकमेकांवर सतत कुरघोडी करण्याचे प्रयत्न, त्यांचे शिक्षक, प्रत्येकाचं वर्तमान, त्यांचा भूतकाळ आणि त्यांच्यासमोर सतत उभी ठाकणारी संकटं  यांची अतिशय वेगवान रितीने घातली गेलेली सांगड म्हणजे क्वांटिको! एफ.बी.आय एजंट होणे हे सोपं काम नाही. त्यासाठी प्रचंड मेहनत घ्यावी लागते. नुसतीच शारीरिक नव्हे तर मानसिक व बौद्धीक पातळीवर देखील प्रत्येकाची कसोटी लागत असते. ट्रेनिंग घेणारे  क्वांटिको मधील विद्यार्थी महत्वाकांक्षी तर आहेतच पण त्याच बरोबर प्रचंड मेहनतीही आहेत. त्यांचं प्रशिक्षण अतिशय खडतर आहे. सिरीजच्या प्रत्येक भागात त्यांना एक कामगिरी दिली जाते. कधी ही कामगिरी फत्ते होते, कधी त्यांच्यावरच उलटते तर कधी साफ निष्फळ ठरते. असे असले तरी हे प्रशिक्षणार्थी या सगळ्यातून शिकत रहातात, प्रगती करत रहातात.    

क्वांटिको एफ.बी.आय ट्रेनिंग मध्ये भरती होण्याचं प्रत्येक विद्यार्थ्याचं कारण वेगळ आहे. एकाला आपल्यावर झालेल्या अन्यायाचा सूड घ्यायचा आहे, एकाला आपल्या घरच्यांसमोर स्वतःला सिद्ध करायचे आहे, एक चक्क स्वतः एफबीआय एजंट असून देखील ट्रेनी म्हणून विद्यार्थ्यामध्ये माहिती काढण्याकरता वावरतो आहे तर एकाला अमेरिकेला आणि पर्यायाने जगाला दहशतवादापासून वाचवायचे आहे. त्यांच्या शिक्षकांचीही स्वतःची वेगळी अशी कहाणी आहे. प्रत्येक भागात यांच्याबद्दल अधिकाधिक माहिती आपल्याला मिळत जाते. चुकीच्या गोष्टींविरुद्ध, अन्यायाविरुद्ध, दहशतवादाविरुद्ध लढणे हे सोपे काम नाही पण योग्य ते कौशल्य वापरुन, आपली बुद्धी वापरुन या गोष्टींचा सामना कसा करायचा हे आपल्या विद्यार्थ्यांना शिकवण्यासाठी हे शिक्षक आपले सर्वस्व पणाला लावतात. याच कौशल्याचा पुढे त्यांच्याच विरोधात कसा वापर होतो हे पाहणेही मनोरंजक आहे.

क्वांटिको मधील मुख्य प्रशिक्षणार्थी आणि सिरीजमधील मुख्य पात्र आहेत रायन बूथ, शेल्बी वायट, निमाह व रेना या जुळ्या बहिणी, केलब, सायमन, डीयाना आणि अलेक्स पॅरीश. त्यांचे शिक्षक मिरांडा व लियाम हे त्यांच्या प्रशिक्षणात आणि पर्यायाने या सिरीजमध्ये खूप महत्वाची भूमिका बजावतात. या सगळ्या विद्यार्थ्यांमध्ये प्रत्येक वेळी जबरदस्त स्पर्धा असते, मग ती शारीरिक पातळीवर असो किंवा बौद्धिक. कुठल्याही स्पर्धेत ते एकमेकांना अजिबात भिक घालत नाहीत, ते गरजेचेच असते, पण एकदा  प्रशिक्षणाची  वेळे संपली कि मग मात्र ते एकमेकांचे घट्ट मित्र म्हणून वावरतात. कधी रागाने एकमेकांच्या जीवावर उठतात तर कधी एकमेकांचा जीव वाचवण्याकरता प्रयत्नांची पराकाष्ठा करतात. यांच्यात फुलत जाणारे भावबंध, मैत्री, नाराजी, विश्रांतीच्या, प्रेमाच्या चार क्षणांसाठी आसुललेलेपण पहाताना सैनिकी प्रशिक्षण घेताना कोणत्या प्रकारची कसोटी लागत असेल याची प्रचीती येत रहाते. यातली निमाह आणि रेना या अफगाणी जुळ्या मुलींची पात्रं विशेष लक्षवेधी आहेत. कामगिरीसाठी त्यांची सततची अदलाबदल अत्यंत परिणामकारक दाखवली गेली आहे.  एफ.बी.आयच्या या अत्यंत कठीण अश्या प्रशिक्षणात स्त्रिया आणि पुरुष  यांच्यात कुठलाही भेदभाव केला जात नाही ही यातील अजून एक विशेष बाब. धावायची स्पर्धा असो, अथवा बॉक्सिंगची मॅच किंवा नकाश्यावरून टार्गेट शोधण्याची कामगिरी, सर्व सराव हे सगळेजण एकत्र करतात. कथानकाच्या गरजेसाठीही हे बदल असू शकतात. पण त्यामुळे यांचं ट्रेनिंग पहाणे हा एक उत्कंठावर्धक भाग होऊन बसतो. 

अॅलेक्स पॅरिश या सिरीजमधले प्रमुख पात्र. अॅलेक्स एक अत्यंत महत्वाकांक्षी मुलगी आहे. तिच्या वडिलांप्रमाणे एक उत्तम  एजंट बनायचे स्वप्न ती दिवसरात्र पहात असते आणि ते स्वप्न सत्यात उतरवण्याकरता कुठेही मागेपुढे पहात नाही. तिची बुद्धीमत्तेची चुणूक, मैत्रीपूर्ण वागणूक (याला तिची  भारतीय पार्श्वभूमी कारणीभूत आहेच), कसून मेहनत घेण्याची तयारी या गुणांमुळे  वर्गात तिचे स्थान  कायम सर्वोत्तम असते. पण तिची हीच बुद्धिमत्ता पुढे तिचा शत्रू बनते. अॅलेक्सला ग्रांड सेन्ट्रल टर्मिनलच्या एका स्फोटात मुद्दाम गोवल जातं आणि मग सुरु होतो सत्याचा पाठलाग आणि त्यामागच्या षडयंत्राचा आणि खऱ्या सूत्रधाराचा शोध. हा शोध अतिशय उत्कंठावर्धक आणि अंगावर काटा आणणारा आहे.         

पहिल्या सिझन मध्ये दिग्दर्शकाने कथेची मांडणी करताना फ्लॅशबक तंत्राचा वापर अगदी कसबाने केला आहे. अॅलेक्सच्या प्रत्येक प्रश्नाचे उत्तर, संकटाचे मूळ  या फ्लॅशबक मध्ये प्रेक्षकांना मिळत जाते. नंतर मात्र हळूहळू  कथा एका सरळ रेषेत येते आणि रहस्याची उकल एक एक करून व्हायला लागते. आत्तापर्यंत चांगले वाटणारे लोक अचानक खलनायक म्हणून समोर येऊ लागतात. प्रत्येकाची “डार्क साईड” दिसू लागते. अॅलेक्सची या सगळ्याशी लढताना दमछाक होते. तिचे मित्र, तिचे सहकारी तिचे शत्रू बनतात आणि ती एकटी पडते. पण तरीही सत्याचा शोध घ्यायचं ती सोडत नाही. तिच्या बुद्धीमत्तेच्या जोरावर आणि साहसी बाण्याने ती कौश्ल्याने या सगळ्या अडचणींशी मुकाबला करते. तिला नवनवीन माहिती कळत जाते आणि अनेक रहस्यांची उकल होत जाते.

सिरीज मध्ये ९/११ चा सततचा नामोल्लेख अमेरिकेला दहशतवादाने कसे सर्व स्तरांवर पछाडले आहे याची जाणीव करून देते.   

आता या सिरीजच्या यूएसपी कडे येऊ. तो म्हणजे यातले कलाकार. प्रियांका चोप्राचे नाव घेतल्याशिवाय क्वांटिकोबद्दल पुढे लिहिले जाऊच शकत नाही. मी अनेक दिवस क्वांटिकोबद्दल ऐकून होते. पूर्वानुभवामुळे एका बॉलीवूड अभिनेत्रीला नक्की कोणत्या प्रकारे या सिरीजमध्ये सादर केलं गेलं असेल याबद्दल मनात किंचित कुशंका होती. पण प्रियांका चोप्रा तोडीस तोड निघते. तिने अॅलेक्सचे पात्र खूप मेहनतीने साकारले आहे. शारीरिक कष्ट तर तिने घेतले आहेतच पण त्याच बरोबर बोलण्याची लकब, अॅक्सेंट, बॉडी लॅँग्वेज यावर ही भरपूर काम केले आहे. पूर्ण सिरीज मध्ये ती अत्यंत आत्मविश्वासाने वावरते, झोकून देऊन काम करते. तिची भारतीय ओळख ही तिच्यासाठी अडचण न बनता उलट सिरीजचा सेलिंग पॉइंट बनते. हॉलीवूड मध्ये फक्त मेहनतीच्या बळावर स्वतःला सिद्ध करणाऱ्या आणि घट्ट पाय रोवणाऱ्या या भारतीय नायिकेबद्दल आपल्याला अभिमान वाटायलाच हवा, मग वैयक्तिकरित्या ती आपली आवडती अभिनेत्री असो वा नसो. तिला मिळालेले पीपल्स चॉइस अवॉर्डही यावर शिक्कामार्तोब करते. बाकीचे सहकलाकार जेक मक्लोलीन, यास्मिन मसारी, जॉश हॉपकिन्स, जोहाना ब्रॅडी तिला योग्य ती साथ देतात. या सिरीजबद्दल असे म्हणले जाते की यातली सगळीच पात्र “सुंदर” या निकषावर निवडली गेली आहेत. त्यामुळे डोळ्यांना ही सिरीज “सुखावह” ठरतेच पण असे असले तरी अभिनयातही ही मंडळी कुठेच कमी पडत नाहीत.

दहशतवादाविरोधातली लढाई व त्यात सरस ठरणारी अमेरीका हे सध्याचं चलनी नाण असल्याने या सिरीजला मिळणार लक्षवेधक यश ही आश्चर्याची बाब नाही, त्याचा तिसरा सिझनही लवकरच येऊ घातला आहे. वेगवान रहस्यकथा पाहण्याची ज्यांना आवड असेल त्यांच्यासाठी ही सिरीज म्हणजे एक मेजवानी आहे. क्वांटिको सध्या स्टार वर्ल्ड व नेटफ्लीक्सवरही पहायला मिळते आहे. 

गौरी ब्रह्मे

My best moment as a teacher

My best moment in the classroom

Gauri Brahme

एखादी नवी किंवा परकीय भाषा शिकवणे म्हणजे फक्त व्याकरण, वाक्यप्रयोग, उच्चार नव्हे तर सर्वात आधी येतात ते शब्द. लहान मूल सुद्धा जेव्हा भाषा शिकायला सुरुवात करतं, तेव्हा सर्वात आधी तुटक शब्द बोलायला शिकतं आणि मग पूर्ण वाक्यांत बडबड करायला लागतं. शब्दांपासून वाक्य, वाक्यांपासून परिच्छेद, परिच्छेदांपासून निबंध, मग त्याचे लेख, सारांश, मेल, पुस्तक, ग्रंथ असा सगळा शब्दांचा प्रवास होतो. विद्यार्थ्यांची शब्दसंपदा वाढली की त्यांचा भाषा शिकण्याचा उत्साह वाढतो. एखाद्या नव्या भाषेतील शब्द शिकवायला, जगभरातले शिक्षक वेगवेगळे सतत प्रयोग करत असतात. 

त्यातला एक प्रयोग म्हणजे Word cloud, Wort cluster, शब्दांचे ढग. Word cloud म्हणजे एक महत्त्वाचा/मुख्य शब्द घ्यायचा, वहीत किंवा फळ्यावर, किंवा सध्या स्क्रीनवर मधोमध लिहायचा आणि त्याभोवती गोलाकार त्या शब्दाशी संबंध असलेले सगळे शब्द जसे सुचतील तसे लिहीत जायचं. उदाहरणार्थ, मी “प्रवास” हा शब्द मधे घेतला तर त्याभोवती रेल्वे, बस, तिकीट, बॅग, खाऊ, निसर्ग असे अनेक शब्द येतील. हे शब्द हवे तितके वाढू शकतात. आणि मग तयार होतो Word cloud. हा दिसायलाही देखणा दिसतो आणि Visual word memory म्हणून लक्षात ठेवायलाही सोपा जातो. 

माझ्या वर्गात मी अनेकदा हा प्रयोग करत असते. यातून काही गमतीजमती देखील घडत असतात. एकदा “प्रेम” या शब्दावर मी Word cloud करून घेत होतो. सर्व मुलांनी प्रेमाशी निगडित अनेक शब्द सांगितले, जसे की कुटुंब, प्रियकर, कॉफी, डेट, काळजी, आपुलकी वगैरे. एका मुलाने हात वर करून , “मॅम, यात “leere Tasche पण लिहा!” असं सांगितलं. सगळा वर्ग खो खो हसला. Leere Tasche म्हणजे मराठीत मोकळा खिसा किंवा रिकामे पाकीट!

त्यावर्षी मी शिकवायला लागल्यापासून चारेक वर्ष झाली असतील. वर्गात मी “घर” या विषयावर Word cloud घेतलं होतं. मुलांनी भरपूर शब्द सांगितले. अगदी फळ्याच्या बाहेर जाईल एवढा मोठा word cloud तयार झाला कारण घर हा सर्वांच्या जिव्हाळ्याचा विषय असतो. वर्गातला एक मुलगा भरपूर शब्द सांगत होता. त्याला मयूर म्हणूया. मयूर हुशार विद्यार्थी होता,  हुशारपेक्षाही तल्लख म्हणावा लागेल असा. मुलं बोलत होती, शेवटी मला सगळ्यांना थांबवायला लागलं. Word cloud बनवून झाल्यावर सांगितलं, आता गृहपाठ म्हणून सगळ्यांनी या शब्दांचा आधार घेऊन स्वतःच्या घराबद्दल एक छोटासा निबंध लिहा. लिहिताना शक्य होतील तितके सगळे शब्द वापरा. 

दुसऱ्या दिवशी मुलं गृहपाठ घेऊन आली. एकेकजण उभं राहून वाचत होता. आमच्या जर्मन भाषेच्या पुस्तकांमध्ये अतिशय सुंदर घरांची चित्रं असतात, त्यांची वर्णनंही छान असतात. सगळ्यांनी ती पाहून माझं घर, बाल्कनी, किचन, बाग, घरातली माणसं याबद्दल लिहिलं होतं. मयूरलाही मी वाचायला सांगितलं. जरा चाचरतच तो उठला आणि वाचू लागला. मात्र वाचताना फिरून फिरून तीच ती चारपाच वाक्य वाचू लागला. माझ्या घरात एक टीव्ही आहे, एक छोटा बेड आहे, खिडकीला निळा पडदा आहे वगैरे.

मी त्याला रागावले. “इतके सगळे शब्द शिकवून देखील तेच तेच चारपाच शब्द काय वापरतो आहेस? जरा तुझ्या बाल्कनीबद्दल सांग, डायनिंग टेबलबद्दल सांग, किचनमध्ये काय काय आहे ते सांग. बाकीची मुलं नाही का वर्णन करत आहेत त्यांच्या घराचं? बेडरूम किती मोठी आहे, किचन छोटं आहे व छान आहे असं सांगत आहेत, हॉलमध्ये कोणकोणत्या वस्तू आहेत..तसं तू ही सांग की! इतकं शिकवल्याचा काय उपयोग नाहीतर? काल तर भरपूर बोलत होतास. आज काय झालं?”

मयूर खाली मान घालून म्हणाला, “मॅम, माझं घर म्हणजे फक्त एकच खोली आहे. संडास बाथरूम कॉमन आहे. त्याच खोलीत बेड, किचन आणि एक खिडकी आहे, जिला निळा पडदा आहे. मी अजून काही बोलूच शकत नाही, कारण घरच इतकं छोटं आहे. खोटं मी लिहिणार नाही पण सत्य हे इतकंसं छोटं आहे.

त्यादिवशी माझे डोळे अक्षरशः खाडकन उघडले. आपण नक्की कोणत्या जगात वावरत असतो? घर म्हणजे तीन किंवा त्यापेक्षा जास्त खोल्या अशाच कल्पना आपण डोक्यात घेऊन फिरत असतो. काय विचार आले असतील मयूरच्या मनात आमच्या पुस्तकातली इतकी सुंदर वर्णनं वाचून? वर्गातल्या इतर मुलांच्या घरांची वर्णनं ऐकून? मी त्याची शिक्षिका होते, निदान मी तरी ही शक्यता गृहीत धरायला हवी होती की वर्गात छोटी घरं असणारी, बेताची आर्थिक परिस्थिती असणारी मुलं असणार आहेत. एक शिक्षक म्हणून माझ्या वर्गात सर्व स्तरातील विद्यार्थी असतील हे माझ्या मनात कसं काय आलं नाही? पण मी देखील अजून शिकतच होते कि! एकदा शिक्षकी पेशा स्विकारला की माणूस सर्वज्ञ झाला असं होत नाही ना. उलट आपण आजन्म विद्यार्थी बनतो कारण प्रत्येक विद्यार्थ्याकडून आपल्याला काही ना काही शिकायला मिळते.  त्यादिवशी वर्ग झाल्यावर मी मयूरची मनापासून माफी मागितली. दुसऱ्या दिवशी त्याचा निबंध आहे तसा परत वाचायला सांगून, त्याच्या भाषेचं कौतुक करून वर्गात सर्वांना टाळ्या वाजवायला सांगितल्या. 

शिक्षकी पेशा कसा अवलंबवावा हे कोणी शिकवू शकत नाही. शिकवता शिकवताच माणूस शिकत असतो, प्रगल्भ होत असतो. त्या दिवसापासून मी डोळे जास्त उघडे ठेवून वावरू लागले. वर्गात शिकवताना माझ्या सगळ्या विद्यार्थ्यांचा, त्यांच्या परिस्थितीचा बारकाईने विचार करू लागले. शक्यतो कोणाला त्रास होणार नाही, न्यूनगंड वाटणार नाही अशी उदाहरणे देऊ लागले. त्यायोगे सराव करून घेऊ लागले. या पेशाने मला आयुष्यात सर्वार्थाने महत्त्वाची अशी सहभावना (empathy) बाळगायला शिकवली.

सर्वाप्रती आदर व प्रेम बाळगायला शिकवणाऱ्या या प्रसंगाकडे मी one of the best moment in my teaching career म्हणून नाही पाहिलं तरच नवल! बाय द वे, मयूर आता जर्मनीत म्युनिकमध्ये असतो. न चुकता दर नववर्षी मला मेसेज करतो, “Frohes neues Jahr Mam, माझं घर बघायला जर्मनीत कधी येताय?”  

Shopping Cart
Scroll to Top